ភ្នំពេញ:
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើងថា
ទោះបីជាសហរដ្ឋអាមេរិក មានប្រធានាធិបតីថ្មី តាមរយៈការបោះឆ្នោត
នៅថ្ងៃទី៦វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២
ក៏នយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មកលើប្រទេសកម្ពុជា
នឹងមិនប្រែប្រួលទេ។ នោះគឺកម្ពុជា និងអាមេរិក
បានបង្កើនទំនាក់ទំនងលើគ្រប់វិស័យ ក្នុងរយៈពេល ៦០ ឆ្នាំមកហើយ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី
បានមានប្រសាសន៍នៅរសៀលថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ ថា
"យើងឃើញជាការពិសោធន៍ពីរអាណត្តិមកហើយ
នៃប្រធានាធិបតីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និមួយៗ
គឺការងារនយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
មិនសូវមានការផ្លាស់ប្តូរទេ ទោះជាជាប់បេក្ខជនណាមួយ
ចេញពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋ ឬក៏គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
នោះគឺនយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
គឺការពារគោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ផលប្រយោជន៍សហរដ្ឋអាមេរិក
គឺជាផលប្រយោជន៍រួម ដែលគេត្រូវការពារ"។
លោក ផៃ ស៊ីផាន
ដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិកាំង ដើមកំណើតខ្មែរ ក៏បានកត់សម្គាល់
ក្នុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត
និងការតតាំងគ្នារវាងបេក្ខជនប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកប្រធានាធិបតី
ប៉ារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងលោក មីត រ៉មនី គឺយើងឃើញ
គេឈរច្បាស់ណាស់លើសេដ្ឋកិច្ច។ បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
ដែលផ្តោតសំខាន់លើទំនាក់ទំនង
និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសចិន
ដើម្បីធានានូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
និងធានានូវការងាររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក ផៃ ស៊ីផាន
ដែលបានអះអាងថា
លោកបានតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់លើការពិភាក្សារវាងបេក្ខជន
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បានគូសបញ្ជាក់ថា "ចំពោះការពិភាក្សាគ្នានឹង
បានឲ្យយើងដឹងថា អ្វីដែលជាសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹង
គឺឆ្ពោះទៅរកផលប្រយោជន៍ និងកិច្ចសហការជាមួយនឹងប្រទេសចិន ប្រជាមានិត
ដែលប្រទេសចិន ប្រជាមានិត
ជាចលករមួយរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់នៃដំណើរការនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋ
អាមេរិក។ ដូច្នេះហើយបានជាលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក អូបាម៉ា
និងបេក្ខជនប្រធានាធិបតី រ៉មនី បាននាំគ្នាលើកយកមកនិយាយថា
តើគេធ្វើការងារជាមួយនឹងប្រទេសចិនរបៀបណា
នៅក្នុងការងារសេដ្ឋកិច្ច?"។
ចំពោះបញ្ហានេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន
បានទាញចូលដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយលោក លើកឡើងថា "អ្នកនយោបាយកម្ពុជាយើង
ជំនាន់មុន ភាគច្រើន ដែលគិតច្រើនទៅលើនយោបាយសន្តិសុខច្រើន
និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយច្រើន។ តែពេលនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក
បានមើលមកអាស៊ាន ជាទិសដៅនៃសេដ្ឋកិច្ចសុទ្ធសាធ
ដែលមានតុល្យភាពរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាមួយនឹងប្រទេសចិន។ ដូច្នេះល្គឹកណា
ដែលគេយកការទុកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងលើការងារសេដ្ឋកិច្ចជាមួយនឹងប្រទេស
ចិន បានន័យថា គេគិតផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ជាមួយនឹងអាស៊ាន
ដែលនឹងបង្កើតជាសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០១៥ ផងដែរ។
ដូច្នេះពេលនេះ គេគិតការងារសេដ្ឋកិច្ចធំ
ជាងការងារសង្គមកិច្ចរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក ជាមួយនឹងប្រទេសចិន"។
លោក ផៃ ស៊ីផាន ក៏បានបន្ថែមថា "ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា
និងសហរដ្ឋអាមេរិក នៅតែដដែល។ ជាដៃគូ។ ដៃគូក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍។
ដៃគូក្នុងការរក្សាសន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានរបស់យើង
ហើយក៏ជាដៃគូមួយ ដែលជាដៃគូប្រវត្តិសាស្ត្រសាជាថ្មីម្តងទៀត
បន្ទាប់ពីការបែកបាក់ និងការជត់រវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក នៅតែតម្កល់ផលប្រយោជន៍សហរដ្ឋអាមេរិក
ជាមួយនឹងកម្ពុជា ទាំងផ្នែកលុបលាងនូវអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើឆ្គាំឆ្គង
នៅក្នុងទស្សវត្ស ៧០ ក៏ដូចជារបត់នយោបាយរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក
ជាមួយនឹងកម្ពុជា ដែលតាមរយៈសម្តីរបស់លោកជំទាវ ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន
ដែលលោកមានប្រសាសន៍ថា សហរដ្ឋអាមេរិក
រឹតតែពង្រឹងនូវចំណងមេត្រីភាពខ្លាំងជាងមុន
ហើយនិងជួយសហការជាមួយនឹងកម្ពុជាគ្រប់វិស័យទាំងអស់។
ដូច្នេះផលប្រយោជន៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិក មើលមកកម្ពុជាពេលនេះ
គឺផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាផលប្រយោជន៍នយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
មកលើកម្ពុជា ដែលធ្វើឲ្យយើងមានតុល្យភាពរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក
និងផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសចិននេះឯង។
ដូច្នេះទោះជាមានការផ្លាស់ប្តូរប្រធានាធិបតីអាមេរិក ជាបុគ្គល
ឬក៏ជាគណបក្សយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ទិសដៅជានយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
មកលើកម្ពុជា មិនមានអ្វីផ្លាស់ប្តូរទេ"។
ចំណែកលោក គង់ គាំ
ប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី ដោយអះអាងថា
លោកមិនសូវបានតាមដានការបោះឆ្នោតសហរដ្ឋអាមេរិក
ឲ្យបានដិតដល់ប៉ុន្មានទេនោះ ក៏បានមើលឃើញថា "នយោបាយក្រៅប្រទេស
របស់សហរដ្ឋអាមេរិក
ក៏បេក្ខជនទាំងពីរមាននយោបាយប្រហាក់ប្រហែលគ្នាយ៉ាងមោះមុតដើម្បីនឹង
មិនឲ្យមេដឹកនាំផ្តាច់ការពិភពលោក ឬក៏កម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ
កម្លាំងសេរីពហុបក្សនឹង ត្រូវគេធ្វើទុក្ខម្នេញទេ។
ដូច្នេះខ្ញុំសង្ឃឹមថា បេក្ខជនណាមួយក៏ដោយ
ដែលឈ្នះឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងជួយដល់តំបន់អាស៊ី
ពិសេសអាស៊ាន ១០ ប្រទេស ដែលប្រាកដជាលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក
នឹងអញ្ជើញមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងជំនួបកំពូលអាស៊ាន
ហើយនិងបណ្តាប្រទេសធំៗលើសកលលោកអីចឹង"។
លោក គង់ គាំ
បានបន្ថែមដោយក្តីសង្ឃឹមថា "បេក្ខជនណាមួយក៏ដោយ
ដែលនឹងក្លាយជាប្រធានាធិបតី នឹងយកចិត្តទុកដាក់លើកម្ពុជា
ដែលកំពុងតែមានការដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវ ដែលស្មុគស្មាញនៅឡើយ។
ដូច្នេះខ្ញុំជឿជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងជួយដល់កម្ពុជា
នូវការពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងជួយកម្ពុជា
ក្នុងទំនក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្តាប្រទសអាស៊ាន
ដើម្បីឲ្យការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ធ្វើឡើងឲ្យបានល្អ"។
ចំពោះគោលនយោបាយរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកថ្មី
តាមរយៈប្រជាជនសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងបោះឆ្នោតសម្រេចនៅថ្ងៃទី៦វិច្ឆិកា
ឆ្នាំ២០១២ ត្រូវបានលោក គង់ គាំ គូសបញ្ជាក់ថា "យើងចង់ឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក
ដែលជាមហាអំណាច ហើយដែលយកចិត្តទុកដាក់តំបន់
ដែលមានប្រទេសទាំងបីជាឥណ្ឌូចិន ដែលមានកម្ពុជាមួយផង
ធ្លាប់តែលះបង់ដើម្បីសេរីភាព លះបង់ដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ
និងដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងៗនោះ ខ្ញុំសូមឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក
ពិសេសប្រជាធានាធិបតីថ្មីនោះ ទន្ទឹមគ្នានឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ
និងសហគមន៍អឺរ៉ុប ទន្ទឹមគ្នានឹង កុំមើលរំលងបញ្ហានកម្ពុជា
គឺបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាបោះឆ្នោត
ដែលជាបញ្ហាសំខាន់ ដែលកម្ពុជាបានទទួល ទាំងមជ្ឈដ្ឋានជាតិ អន្តរជាតិ
ជាពិសេសគណបក្សប្រឆាំងដ៏សំខាន់នៅកម្ពុជា ចង់ឲ្យមានការបោះឆ្នោត
នៅកម្ពុជា នាឆ្នាំ២០១៣ ប្រកបដោយសេរី យុត្តិធម៌ ត្រឹមត្រូវ
ដែលត្រូវមានវត្តមានរបស់លោក សម រង្ស៊ី
ដែលជាប្រធានរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ
ដោយត្រូវមានការរៀបំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយត្រូវរៀបចំ គ.ជ.ប.
ដែលកំលាំងទាំងពីរ របស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលមាននៅក្នុងរដ្ឋសភា
មានការជឿជាក់បាន និងការទទួលយកបាន"។
លោក គង់ គាំ បានជូនពរ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ឲ្យជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី ស្របតាមបំណងរបស់ខ្លួន។
គិតមកដល់ពេលនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាអស់រយៈពេល ៦០ ឆ្នាំមកហើយ។
សូមរម្លឹកថា លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ( Barack Obama )
បេក្ខជនមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងលោក មីត រ៉មនី ( Mitt Romney )
ជាបេក្ខជនមកពីគណបក្សសាធារណៈរដ្ឋ បានឈរឈ្មោះ ប្រកួតប្រជែង
ដើម្បីបោះឆ្នោតយកតំណែងប្រធានាធិបតីអាមេរិក
ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃ៦វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ ម៉ោងពេលនៅសហរដ្ឋអាមេរិក
ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃទី៧វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២
ម៉ោងពេលនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
សម្រាប់ពលរដ្ឋសហរដ្ឋអាមេរិក
នៅកម្ពុជា ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក
បានរៀបចំស្ថានីយបោះឆ្នោតចំនួនបីកន្លែង គឺនៅក្នុងបរិវេនស្ថានទូត
នៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅក្រុងព្រះស៊ីហនុ និងនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។
ពលរដ្ឋអាមេរិកកាំង ដែលរស់នៅកម្ពុជា
ត្រូវបានអញ្ជើញឲ្យចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងបោះឆ្នោត
ដោយប្រើទម្រង់មិនផ្ទាល់។ ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក សរុបចំនួន ៣២០ នាក់
បានផ្ញើទម្រង់បោះឆ្នោត មិនផ្ទាល់ តាមរយៈអ៊ីមែល ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក
តាមរយៈស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា រួចរាល់ហើយ
ចាប់តាំងពីសប្តាហ៍មុន។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់មន្ត្រីស្ថានទូត។
ជាមួយគ្នានោះ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា
នឹងរៀបចំពិធីមើលការផ្សាយលទ្ធផល
នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ
ទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ វេលាម៉ោង ៩ ព្រឹក នៅស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក
ជិតវត្តភ្នំ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
របស់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា ឲ្យដឹងថា
ក្នុងពេលទស្សនាការផ្សាយបន្តផ្ទាល់
នូវការប្រកាសលទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក
លើផ្ទាំងបញ្ចាំងធំ ក្នុងបរិវេណស្ថានទូត នាព្រឹកថ្ងៃពុធស្អែកនេះ
លោក វីលាម ថដ្ត ( William E. Todd ) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិក
នឹងថ្លែងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍ដល់ភ្ញៀវ ដែលចូលរួម៕