ព្រះវិហារៈ កម្ពុជា កាលពីម្សិលមិញ បានដកកងទ័ព៤៨៥នាក់ជាផ្លូវការហើយ ក្នុងជំហានទីមួយចេញពីតំបន់គ្មានកងទ័ពបណ្តោះអាសន្ន (PDZ) ដូចដែលសម្រេចដោយតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ(ICJ)។
ការដក កងទ័ពនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅទីបញ្ជាការសន្តិភាពដែលគេស្គាល់ថាទី បញ្ជាការ៥មករា ស្ថិតនៅពាក់កណ្តាលផ្លូវឆ្ពោះទៅប្រាសាទស្របគ្នានឹងខួបលើកទី ៤នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌ ពិភពលោក។ សេនានុព័ន្ធយោធាមកពី១១ប្រទេស បានចូលរួមពិធីដកកងទ័ពនេះដែរ។
តំបន់ ដកកងទ័ពទាំង៤ដែលរួមមានផ្សារជណ្ដើរនាគ ផ្លូវឡើងជណ្តើរខាងជើង និងខាងកើត និងវត្តកែវសិក្ខាគិរីស្វារៈ ដែលក្នុងនោះត្រូវជំនួសវិញដោយកម្លាំងប៉ូលិស២៥៥នាក់ និងក្រុមល្បាតអភិរក្ស១០០នាក់បន្ទាប់ពីជំនួបរវាងលោកនាយករដ្ឋ មន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងសមភាគីរបស់លោក គឺលោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា នៅខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដាកន្លងមក។
រដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងការពារជាតិលោក ទៀ បាញ់ ដែលបានចូលរួមពិធីនេះ បានថ្លែងថា ការប៉ះទង្គិចគ្នាដែលបានកើតឡើងកាលពីមុន មិនមែនដោយសារការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារចូលក្នុងបញ្ជី បេតិកភណ្ឌ ពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូទេ ប៉ុន្តែដោយសារតែបញ្ហាផែនទីតែមួយគត់ដែលគូសដោយភាគីថៃ។
លោក ទៀ បាញ់ បានបញ្ជាក់ថា៖ «ការដកកងទ័ពនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការប្រឈមមុខដាក់គ្នា៤ឆ្នាំ។ ការដកទាហាននៅពេលនេះ គឺត្រូវបង្ហាញច្បាស់ថា កម្ពុជាជារដ្ឋភាគីមួយ ដែលគោរពតាមច្បាប់អន្តរជាតិ»។
កម្ពុជា និងថៃ មិនបានកំណត់ព្រំដែនរួម៨០៥គ.មឲ្យបានដាច់ស្រេចទេ ហើយទាហានទាំងសងខាង បានប្រឈមមុខដាក់គ្នាចាប់តាំងពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ ហើយបានបាញ់គ្នាជាច្រើនលើកច្រើនសា ដោយធ្វើឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិច១០នាក់ស្លាប់ ហើយរាប់ពាន់គ្រួសារទៀត ត្រូវបានខ្ចាត់ព្រាត់។
គេ នៅមិនទាន់ច្បាស់នៅឡើយទេថាតើក្រុមមន្រ្តីយោធាដែលគេដកចេញពី PDZ នឹងវិលត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ឬត្រូវត្រឡប់ទៅអង្គភាពរៀងៗខ្លួនរបស់ពួកគេវិញឬយ៉ាងណាទេ ប៉ុន្តែមុនពេលចាកចេញ ពួកគេ បានគ្រវីដៃពីរថយន្តកាមីញ៉ុងយោធា ជាមួយស្នាមញញឹម ហើយស្រែកថារីករាយដែលបានត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។
ទាហាន ម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ា ចិត្ត វ័យ៤៩ឆ្នាំ មុនពេលឡើងរថយន្តរៀបចាកចេញ បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំពិតជាសប្បាយដែលនឹងជួបគ្រួសារវិញ ហើយនឹងមានពេលខ្លះសម្រាប់រកស៊ី»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ក្រុមមន្រ្តីព្រំដែន បាននិយាយថា នៅឯប្រាសាទព្រះវិហារ និងតំបន់ច្រើនទៀតដែលនៅជិតនោះ គេនឹងលែងឃើញមានទាហានប្រដាប់អាវុធទៀតហើយ ហើយក្រុមល្បាតអភិរក្ស និងបុគ្គលិកប៉ូលិស ត្រូវគេដាក់ពង្រាយយាមនៅទីនោះ។
ប៉ុន្តែ លោក ទិត សុធា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពសារព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ដែលបានចូលរួមពិធីនេះ បាននិយាយថា ការដកទាហាននេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃតំបន់ PDZ ហើយនឹងធ្វើនៅជំហានទីពីរ និងទីបីទៀតដើម្បីអនុវត្តទៅតាមបញ្ជា ICJ។
លោក ទិត សុធា បានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងបានដកទាហានតែនៅតំបន់ខ្លះៗនៅក្នុងរង្វង់ PDZ ប៉ុណ្ណោះ។ យើងនឹងរង់ចាំមើលការអនុវត្តរបស់ថៃ ថាតើពួកគេ នឹងធ្វើដូចយើង ឬអត់?»។
មន្រ្តីប៉ូលិសព្រំដែន បាននិយាយថា ថៃ ក៏បានដកទាហានរបស់ពួកគេដែរនៅក្បែរព្រំដែន ប៉ុន្តែមិនមានការបញ្ជាក់ពីចំនួន និងទីតាំងទេ។
លោក ជុច ភឿន ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ បានថ្លែងថា ការដកកងទ័ពនេះ ជាសញ្ញាល្អមួយសម្រាប់ការការពារ និងអភិវឌ្ឍប្រាសាទ ព្រោះកម្ពុជា និងថៃ ជាសមាជិកអង្គការយូណេស្កូ។
លោកថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏យើង នឹងមិនបើកច្រកព្រំដែនព្រះវិហារទេ ព្រោះយើងធ្លាប់រងគ្រោះ ហើយបាត់បង់ប្រយោជន៍ដោយសារតែការបើកច្រកនេះ។ យើងនឹងបិទច្រកនេះជាអចិន្រៃ្តយ៍ ហើយនឹងពិចារណាបើកច្រកមួយទៀតឲ្យភ្ញៀវទេសចរចូលពីថៃ»។
លោក ហេង រតនា អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា បានថ្លែងថា លោកបានសម្រួលជាមួយសមភាគីថៃរបស់លោក គឺមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនថៃ អំពីដំណើរការនៃការដោះមីននៅក្នុងរង្វង់ PDZ ដោយផ្អែកលើកិច្ចព្រមព្រៀងកិច្ចប្រជុំក្រុមការងារចម្រុះរបស់ គណៈកម្មការព្រំដែនទូទៅកាលពីចុងខែមិថុនា ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់កំណត់ពេល វេលាជាក់លាក់នៅឡើយទេ៕ NR