លោក កៅ គឹមហួន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានថ្លែងថា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសមកពីរដ្ឋសមាជិកទាំង១០ ក្នុងអាស៊ាន កាលពីរសៀលថ្ងៃម្សិលមិញបានអនុម័តទទួលយកចំណុចសំខាន់ៗ នៃសេចក្តីព្រាងនៃក្រមសម្រាប់បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
យ៉ាង ណាក្តី ក្រៅតែពីជំរុញសេចក្តីព្រាងនេះឲ្យទទួលបានការអនុម័តយកដោយ ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ សេចក្តីព្រាងនេះប្រើសម្រាប់តែជាមូលដ្ឋានក្នុងកិច្ចពិភាក្សា ក្នុងចំណោមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដែលនឹងពិនិត្យមើលសម្រេចលើពាក្យពេចន៍ នៃក្រមនេះប៉ុណ្ណោះ ជាក្រុមដែលនឹងមានការចូលរួមពីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ប្រទេសចិននៅ គ្រប់ដំណាក់កាល។
លោក កៅ គឹមហួន បានបញ្ជាក់ថា៖«ក្រៅជំនួបប្រជុំលើកដំបូង[កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ]ពួក គេ(មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់)បានឯកភាពគ្នាថា ដើម្បីធ្វើការលើក្រមនៃការប្រព្រឹត្តនោះ...អាស៊ាននឹងជួបជាមួយ ប្រទេសចិនដើម្បីពិភាក្សាលើក្រមនៃការប្រព្រឹត្តចាប់ពីពេលនេះត ទៅ»។
លោកបញ្ជាក់ច្បាស់ថា៖ «ឯកសារនេះគឺសម្រាប់១១ភាគី មិនមែនតែអាស៊ានទេ។ វាសម្រាប់អាស៊ាន និងចិន»។
ជម្លោះ ទឹកដីជាផ្លូវនាវាចរដ៏សំខាន់មួយដែលគេជឿថា មានផ្ទុកធនធានធម្មជាតិប្រេងនិងឧស្ម័នដ៏ក្រាស់ក្រែលនេះកំពុង ក្លាយជាធុងរំសេវនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់កម្ពុជា ជាប្រធានអាស៊ានដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តយ៉ាងជិតស្និទ្ធនៃប្រទេសចិន។
ភាព រសាប់រសល់អំពីក្រមនៃការប្រព្រឹត្តដែលនឹងត្រូវពិនិត្យ សម្រេចក្នុងឆ្នាំនេះ ខណៈខួប១០ឆ្នាំ នៃការប្រកាសពីក្រមនេះបានផុតកំណត់ពោរពេញទៅដោយការលាក់បាំង ជុំវិញសេចក្តីព្រាងនៃក្រមថ្មីនេះ។ លោកបន្តថា៖«ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ពួកគេ(រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន)បានចេញសេចក្តីប្រកាសរួមមួយ ហើយវាមានបញ្ហាជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយ និងពិភាក្សាលើបញ្ហាទាំងនោះ រួមមានបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងផងដែរ»។
លោកបានធានាចំពោះមុខ អ្នកកាសែតក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅវិមាន សន្តិភាពកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ប៉ុន្តែពុំបានបញ្ជាក់ពីអ្វីដែលជាចំណុចសំខាន់ត្រូវអនុម័តយក ដោយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានថា៖ «ពិតណាស់ យើងត្រូវរកភាសានិយាយឲ្យបានត្រឹមត្រូវសម្រាប់បញ្ហាផ្សេងនៅក្នុង សេចក្តីប្រកាសរួមគ្នានោះ ដូច្នេះយើងនឹងពិនិត្យសម្រេចបានអ្វីមួយនៅថ្ងៃអង្គារ ឬពុធនេះ»។
ការ ខិតជិតរបស់អាស៊ានចំពោះក្រមនៃការប្រព្រឹត្តក្រោមប្រធានអាស៊ាន របស់កម្ពុជា មើលទៅដូចជាវិវត្តហួសពីការពិភាក្សាគ្នានៅកោះបាលី កាលពីឆ្នាំទៅកាលពីឥណ្ឌូនេស៊ីធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន បើនិយាយអំពីការចូលរួមរបស់ចិននៅក្នុងដំណើរការព្រាងឯកសារនោះ។
ប៉ុន្តែសារៈសំខាន់នៃការអនុម័តយកដោយជោគជ័យនៃក្រមថ្មីនេះពុំមែនជាបរាជ័យរបស់ភាគីកម្ពុជាទេ។
លោក កៅ គឹមហួន បានបញ្ជាក់ថា៖«នេះជាខួប ១០ឆ្នាំ[នៃសេចក្តីប្រកាសនៃក្រម] ហេតុនេះហើយ ទើបវាសំខាន់ខ្លាំងណាស់ដែលភាគីទាំង ២ គឺអាស៊ាន និងចិន ត្រូវអនុវត្តកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេទៅលើក្រមនេះ»៕ CR
