សុជាតិ
ជាកូនកសិករដែលមានគ្រួសារមានជីវភាពក្រីក្រ
មានស្រុកកំនើតនៅភូមិពោធិ៍ជ្រែក ឃុំបន្ទាយចក្រី ស្រុកព្រះស្តេច
ខេត្តព្រៃវែង។ ឪពុកឈ្មោះ សំ ចុន អាយុ ៤៨ឆ្នាំ និងម្តាយឈ្មោះ
សិន ធី អាយុ ៤៤ឆ្នាំ មានមុខរបរធ្វើស្រែ។ មានបងប្អូន ៣នាក់
ប្រុស ២នាក់ ស្រីម្នាក់ សុទ្ធតែនៅរៀន។ សព្វថ្ងៃ សុជាតិ
ជានិស្សិតអាហារូបករណ៍នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញដេ
ប៉ាតឺម៉ង់សង្គមកិច្ច ជាសិស្សឆ្នាំទី១ ។
ដោយភាពខ្វះខាតនិងទីទាល់នៅក្នុង
គ្រួសារ កាលនៅរៀនថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យ
សុជាតិតែងតែឆ្លៀតទៅស៊ីឈ្នួលគេនៅពេលទំនេរពីការសិក្សា
ដូចជាដើរស៊ីឈ្នួលច្រូតស្រូវ ស្ទូងស្រូវ បោកស្រូវ
និងបាញ់ថ្នាំស្រូវជាដើម
ហើយក៍ធ្លាប់ស៊ីឈ្នួលលីស្បោងស្រូវតាមឡានត្រាក់ទ័រផងដែរ
ដែលកាលនោះគេមានអាយុទើបតែ១៦ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ
គេអាចលីស្បោងស្រូវបានប្រមាណជាពី៩០ ទៅ ១០០ស្បោង
ហើយកម្រៃដែលគេផ្តល់ឲ្យគឺ ២០០រៀលក្នុងមួយស្បោង។
លុះពេលចូលដល់វិទ្យាល័យ សុជាតិ
នៅតែបន្តរកប្រាក់ដោយខ្លួនឯងដដែល
ដើម្បីចាយវាយប្រចាំថ្ងៃ
ប៉ុន្តែគេពុំបានប្រើកំលាំងកាយដើម្បីរកប្រាក់ដូចពីមុននោះឡើយ
ព្រោះតែគេមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយមិត្តរួមថ្នាក់
និងគ្រូៗដទៃទៀត គួបផ្សំគេរៀនពូកែផង
សុជាតិមានឳកាសបើកគួរបង្រៀនភាសាអង់គ្លេស និង គណិតវិទ្យា
ដល់សិស្សដ៍ទៃទៀតដែល មានជីវភាពធូរធារ
និងចង់រៀនគួរក្រៅម៉ោងបន្ថែម ដែលកាលនោះក្នុងសិស្សម្នាក់
សុជាតិ ទទួលបានប្រាក់ ៥០០រយរៀលក្នុង១ម៉ោង។ ក្រៅពីនេះ សុជាតិ
បានចូលរូមធ្វើការស្ម័គ្រចិត្តនៅអង្គការ YCC និង HCC
ដែលធ្វើឲ្យគេទទួលបានបទពិសោធន៍នៅក្នុងសង្គម
និងជំរុញឲ្យគេស្រលាញ់មុខវិជ្ជាសង្គមកិច្ចនេះជាខ្លាំង។
ទោះជា សុជាតិ
ត្រូវរ៉ាប់រងនឹងការងារផង ការសិក្សាផងក៍ដោយ
ក៍គេនៅតែអាចរៀនបាននិទ្ទេសល្អ
មិនចាញ់សិស្សដ៍ទៃដែលមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់រៀន
សូត្រ និងមានជីវភាពធូរធារនោះឡើយ។
ដោយការតស៊ូខិតខំរៀនសូត្រជាប្រចាំ នៅឆ្នាំ២០១១ សុជាតិបាន
ប្រលងជាប់បាក់ឌុប និងទទួលបាននិទ្ទេស C
ហើយក៍ជាប់អាហារូបករណ៍ រៀនពុំបង់ថ្លៃ
នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញផ្នែក “សង្គមកិច្ច” ទៀតផង។
រស់ដោយខ្លួនឯង
ជាថ្មីម្តងទៀតទោះជា សុជាតិ
ក្លាយជានិស្សិតអាហារូបកណ៍ក៍ដោយ តែដោយសារក្រពះ
ការរស់នៅគឺត្រូវការចាយវាយប្រចាំថ្ងៃមានចំនួនយ៉ាង
ច្រើន បានជុំរុញឲ្យ សុជាតិ ក្លាយជាកម្មករសំណង់។
ក្នុងជីវភាពរស់នៅ សុជាតិ
ត្រូវចំណាយយ៉ាងត្បិតត្បៀតបំផុតទៅលើម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃ
និងដើម្បីសន្សំទិញកង់មួយគ្រាន់ជិះទៅសាលា។
ស្ថិតក្នុងជីវភាពដ៏លំបាកនេះ សុជាតិ ក៍ឈប់ធ្វើសំណង់
ហើយទៅធ្វើជាសន្តិសុខនៅក្រុមហ៊ុនមួយវិញ។
មួយរយៈក្រោយមកជាសំណាងល្អ
គេបានស្គាល់អ្នកធ្វើការនៅការ៉ាសសាំងមួយពេលនោះ សុជាតិ
ក៍បានទៅធ្វើជាអ្នកចាក់សាំងនៅទីនោះ ដោយក្នុងមួយខែ
សុជាតិ ទទួលបានប្រាក់ខែ៧០ដុល្លារ។ ការងារនេះ សុជាតិ
ត្រូវធ្វើការពីម៉ោង៩យប់ ដល់ ម៉ោង៥ទៀបភ្លឺ
រួចត្រូវទៅរៀននៅម៉ោង៧ដល់ម៉ោង៥ល្ងាចទៀត។
ការងារជាអ្នកចាក់សាំងគឺពុំងាយស្រួលសម្រាប់ សុជាតិ
ដើម្បីមានពេលរៀនសូត្រ និងគេងឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់នោះឡើយ។
មិនយូរប៉ុន្មាន សុជាតិ ត្រូវបានអ្នកធ្វើការជាមួយចាប់អារម្មណ៏
ក៏ជួលឲ្យ សុជាតិ បង្រៀនភាសាអង់គ្លេសដល់គេ
ដោយក្នុងមួយខែទទួលបានប្រាក់ចំនួន៣០ដុល្លារ។
ឃើញឳកាសការងារបែបនេះ សុជាតិ ក៏ឈប់ធ្វើការជាអ្នកចាក់សាំង
ហើយដូរមកធ្វើជាគ្រូបង្រៀនតាមផ្ទះវិញ។
រឿងដែលមិនអាចបំភ្លេចបាន
ព្រឹត្តិការណ៍មួយកាលពីនៅរៀនថ្នាក់
ទី៨ដែលសុជាតិ ចងចាំពុំដែលបំភ្លេចបានគឺ
គេបានឡើងមកទីក្រុងភ្នំពេញដើម្បីធ្វើជាកម្មករសំនង់ពេលនោះ
គេលីស៊ីម៉ង់១បាវទម្ងន់៥០គីឡូក្រាម ឡើងទៅជាន់ទី៥
ដោយសារតែភាពក្មេងខ្ចី កំលាំងមិនដល់
បានធ្វើឲ្យគេដួលសន្លប់បាត់ស្មារតី។
មួយទៀតនោះគឺសុជាតិស្តាយកង់ដែលគេខំសន្សំប្រាក់ពេលដែលគេនៅ
ធ្វើសំនង់នោះត្រូវចោរលួចបាត់។
ក្រោយមកមានបងធម៌ដែលរាប់អានគ្នានៅក្នុងអង្កការដែលគេធ្លាប់
ធ្វើការពីមុន បានទិញកង់ឲ្យគេមួយដើម្បីជិះទៅរៀន
ទីបំផុតកង់នោះក៍ត្រូវចោរលួចបាត់ទៀត។
ថ្ងៃអនាគត
ទៅថ្ងៃអនាគតសុជាតិមានបំនងចង់ក្លាយជាបុគ្គលិកសង្គមកិច្ចមួយ រូប និងចង់បន្តការសិក្សានៅថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សាផ្នែកសង្គម កិច្ច ឬភាសាអង់គ្លេស រួចធ្វើជាគ្រូបង្រៀននៅតាមសាកលវិទ្យាល័យក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
សកម្មភាពទាំងនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំង នូវការតស៊ូ ដ៏មុះមុតដើម្បីការសិក្សា និងមើលឃើញនូវភាពភ្លឺស្វាងនៅថ្ងៃអនាគត ទោះខ្លួនជាកូនអ្នកកសិករស្ថិតក្នុងជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ មិនមានប្រាក់ឧបត្ថមឲ្យកូនៗបានរៀននោះក៏ដោយ ក៏គេនៅតែតស៊ូជំនះ ខំប្រឹងរកប្រាក់ចាយវាយដោយខ្លួនឯង មិនថានៅស្រុកកំណើត ឫនៅទីក្រុងភ្នំពេញដែលរស់នៅតែម្នាក់ឫក៏ដោយ។ ដូចនេះសិក្សានុសិស្ស និងមិត្តយុវវ័យទាំងអស់ដែលលង់ខ្លួនក្នុងផ្លូវមិនល្អ ផ្លុវដែលសង្គមស្អប់ខ្ពើម និងក្នុងនាមយើងជាបុគ្គលក្នុងសង្គមមួយរូប ទោះជាគ្រួសារមានជីវភាពបែបនេះក្តី ឫល្អប្រសើរជាងនេះក្តី ត្រូវភ្ញាក់ខ្លួនឡើងខំប្រឹងសិក្សារៀនសូត្រដើម្បីភាពភ្លឺថ្លានៅ ថ្ងៃអនាគត មានតែការសិក្សាតែប៉ុណ្ណោះទើបអាចជួយចំឡងអ្នកឲ្យរួចផុតពីភាព ក្រីក្រនេះបាន គ្មានទេវតាឯណាមកប្រោះយើងទាំងយើងមិនបានជួយខ្លួនឯនោះទេ៕(sabay)